Eenzaamheid uit zich op verschillende manieren en is niet altijd makkelijk te herkennen. Veel jongeren laten hun gevoelens niet snel zien, waardoor het lastig kan zijn om op te merken wat er speelt. Toch zijn er subtiele signalen die kunnen duiden op eenzaamheid. Door hier aandacht voor te hebben, wordt het makkelijker om te begrijpen wat jongeren nodig hebben en hoe ze ondersteund kunnen worden.
Hieronder vind je een overzicht van een aantal veelvoorkomende signalen van eenzaamheid bij jongeren.
Jongeren kunnen minder zin krijgen in alledaagse activiteiten, zoals opstaan, sporten of actief deelnemen aan school of werk.
Sommige jongeren gaan sociale activiteiten uit de weg. Dit kan zich uiten in bijvoorbeeld laat vertrekken naar school, het uitstellen van een bezoek aan de winkel of het vermijden van de sportclub.
Het gevoel van 'niet goed genoeg zijn' kan steeds sterker worden bij jongeren. Ze kunnen vaker twijfelen en niet goed weten bij wie ze hun verhaal kwijt kunnen.
Als een jongere weinig sociale steun ervaart, bijvoorbeeld door weinig contact met leeftijdsgenoten of het ontbreken van een hechte band met vrienden, kan dat een teken van eenzaamheid zijn. Let op uitspraken zoals: "Ik heb het wel gezegd, maar niemand luistert echt naar me," of "Ik weet niet wie ik kan bellen om mijn zorgen te delen."
Wanneer je merkt dat een jongere steeds meer gebruik maakt van verdovende middelen zoals alcohol en/of drugs. Het kan ook zo zijn dat je iemand steeds vaker en langer gamet of series kijkt.
Jongeren die zich somber voelen, uiten zich vaak negatief over zichzelf en anderen. Ze kunnen minder zelfvertrouwen hebben, een gevoel van zinloosheid ervaren of vaker boos en verdrietig zijn.
Eenzaamheid kan ook zorgen voor lichamelijke klachten zoals veel hoofdpijn, gebrek aan eetlust, vermoeidheid of veel buikpijn.
Als een jongere vaak gespannen of angstig is, kan dit een signaal van eenzaamheid zijn. Let op veranderingen in gedrag, zoals veel piekeren, slecht slapen of het vermijden van sociale situaties.
Wanneer een jongere sterk afhankelijk lijkt van de aandacht van anderen, kan dit een teken van eenzaamheid zijn. Signalen hiervan kunnen zijn: constant in de buurt van anderen willen zijn, steeds met dezelfde persoon afspreken, boos reageren als iemand niet beschikbaar is, of zich snel afgewezen voelen.
Hierbij kun je denken aan moeite met focussen op school of met andere dagelijkse taken. Een hoofd vol zorgen of een gebrek aan motivatie kan het lastig maken om ergens echt bij betrokken te zijn en jezelf te concentreren.
Wanneer een jongere weinig mensen om zich heen heeft om op terug te vallen, kan dit wijzen op eenzaamheid. Maar ook jongeren met veel vrienden kunnen zich eenzaam voelen als ze geen echte verbondenheid ervaren. Omdat deze signalen niet altijd zichtbaar zijn, is het belangrijk om goed te luisteren en aandacht te hebben voor hoe zij zich werkelijk voelen.
Sommige levensgebeurtenissen kunnen eenzaamheid bij jongeren versterken. Let extra op als een jongere te maken heeft met een ziekte of beperking, bij zichzelf of een naaste, of met situaties zoals een echtscheiding, overlijden, financiële zorgen, een verhuizing, migratie, genderidentiteit, culturele overtuigingen of een taalachterstand. Deze omstandigheden kunnen het gevoel van verbinding met anderen verminderen.
Ontdek snel het antwoord op je vraag.
Heb je een vraag of wil je iets laten weten?